|
START TO... VIA FERRATA !
Hoewel Via Ferrata voor geoefende bergwandelaars behoorlijk toegankelijk is, moeten wél enkele vaardigheden en een portie extra kennis worden aangeleerd om veilig in meer verticaal terrein onderweg te zijn:
Via enkele clubs van de Klim-en Bergsportfederatie kan je onder begeleiding de eerste stappen zetten (veelal op de Ardense klimmassieven). Zo geef ik jaarlijks i.s.m. Hiking Advisor een opleidingsweekend Via Ferrata en een ervaringsstage ergens in de Alpen. In de meeste toeristische plaatsjes kan je ook bij een lokaal gidsenbureau terecht. Zonder enige ervaring en kennis van klim- en zekertechnieken is het niet aangeraden zelfstandig je aan een Via Ferrata te wagen!
- Klimtechniek (krachtenbesparing) en veilig gebruik van het materiaal
- Enkele basis touwtechnieken zoals bijv. touwzekering van een onzekere mede-ferratista of afdalen in rappel.
- Tochtplanning, zeker voor langere en meer geëngageerde beklimmingen (topogidsen, kaartmateriaal en actuele info)
- Risicomanagement : potentiële gevaren leren inschatten, rekening houdende met omstandigheden ter plaatse en weersvoorspelling
- Hoe handelen als het misgaat ? (onweer, ongeval, …)
Via enkele clubs van de Klim-en Bergsportfederatie kan je onder begeleiding de eerste stappen zetten (veelal op de Ardense klimmassieven). Zo geef ik jaarlijks i.s.m. Hiking Advisor een opleidingsweekend Via Ferrata en een ervaringsstage ergens in de Alpen. In de meeste toeristische plaatsjes kan je ook bij een lokaal gidsenbureau terecht. Zonder enige ervaring en kennis van klim- en zekertechnieken is het niet aangeraden zelfstandig je aan een Via Ferrata te wagen!
B-Kairos werkt samen met VZW Hiking Advisor om bergwandelaars op te leiden tot zelfstandige Ferratista's ! Op hun website vind je een massa aan informatie over hiken, trekkings, wintertochten en packraften ... je beste bron tot inspiratie !
Bart Smets is tevens auteur van het boek 'Start to via ferrata. Inspiratie en technieken', een KBF-uitgave van 2020.
Bart Smets is tevens auteur van het boek 'Start to via ferrata. Inspiratie en technieken', een KBF-uitgave van 2020.
Waar kan je beste heen om Via Ferrata te doen ?
Oostenrijk en de Italiaanse Dolomieten zijn het meest bekende en bieden vaak ook de meeste keuze aan routes in alle mogelijke lengtes en moeilijkheden. Zwitserland is aan een inhaalbeweging bezig met jaarlijks nieuw geopende routes die veelal perfect afgezekerd zijn. Duitsland heeft in de regio rond Garmisch-Partenkirchen vele opties. In Frankrijk is de keuze eerder beperkt en in de Scandinavische landen moet je al heel goed zoeken om er enkele te vinden.
Ben je op zoek naar interessante meerdaagse mogelijkheden ? Er zijn een aantal berggroepen die zich uitermate goed lenen om langsheen Via Ferrata’s van hut naar hut te gaan. De Italiaanse Dolomieten springen eruit als voorbeeld: zoals de Sextener Dolomieten (waar ik voor Hiking Advisor in 2017 een stage organiseer), Rosengarten of Brenta. In Oostenrijk kun je hiervoor naar het Dachsteingebirge of nog dichterbij: de Rätikon (Montafon) in het grensgebied met Zwitserland.
Ben je op zoek naar interessante meerdaagse mogelijkheden ? Er zijn een aantal berggroepen die zich uitermate goed lenen om langsheen Via Ferrata’s van hut naar hut te gaan. De Italiaanse Dolomieten springen eruit als voorbeeld: zoals de Sextener Dolomieten (waar ik voor Hiking Advisor in 2017 een stage organiseer), Rosengarten of Brenta. In Oostenrijk kun je hiervoor naar het Dachsteingebirge of nog dichterbij: de Rätikon (Montafon) in het grensgebied met Zwitserland.
Zijn Via Ferrata’s vrij toegankelijk?
De meeste routes in de Alpen zijn vrij toegankelijk. Bij een klein aantal in Frankrijk moet er een toegangsprijs van een paar euro betaald worden, aangezien deze in privébezit zijn.
In België zijn er enkele vrij toegankelijk voor leden van de Klim- en Bergsportfederatie zoals die van Pont-à-Lesse, Landelies, Grands Malades (vooraf aanmelden bij CAB) en Marche-les-Dames (enkel in weekend, naast lidkaart ook identiteitskaart nodig). Andere Via Ferrata’s in de Ardennen zijn in privébezit van buitensportbedrijven en kunnen niet vrij bezocht worden.
Naast deze Ardeense Via Ferrata’s bevat de GR Bouillon – Vresse, op het traject Les Échelles ter hoogte van Rochehaut, ook een aantal ijzeren hulpmiddelen. Het gaat hier echter om een klein gedeelte van een zo laag niveau, dat een VF-set eigenlijk niet echt nodig is. Ook tussen de klimgebieden Beez en Marche-les-Dames zijn er zo’n klauterwandelingen te maken.
Verder is er in Trooz, ten zuiden van Luik, een zogenaamde “Via Cordata” vrij toegankelijk: eigenlijk een Via Ferrata zonder de kabel, maar wél met haken, laddertjes, ijzeren pinnen enz… dus voor gevorderden die vertrouwd zijn met technieken van simultaan klimmen en touwgebruik (best in duo’s te doen dus!). Hiervoor is de kennis zoals aangeleerd in de KBF-klimscholen (KVB3 - Klimvaardigheidsbewijs 3 ) wenselijk – of neem deel aan het VF Experienced-weekend dat ik voor Hiking Advisor organiseer in oktober 2017.
In België zijn er enkele vrij toegankelijk voor leden van de Klim- en Bergsportfederatie zoals die van Pont-à-Lesse, Landelies, Grands Malades (vooraf aanmelden bij CAB) en Marche-les-Dames (enkel in weekend, naast lidkaart ook identiteitskaart nodig). Andere Via Ferrata’s in de Ardennen zijn in privébezit van buitensportbedrijven en kunnen niet vrij bezocht worden.
Naast deze Ardeense Via Ferrata’s bevat de GR Bouillon – Vresse, op het traject Les Échelles ter hoogte van Rochehaut, ook een aantal ijzeren hulpmiddelen. Het gaat hier echter om een klein gedeelte van een zo laag niveau, dat een VF-set eigenlijk niet echt nodig is. Ook tussen de klimgebieden Beez en Marche-les-Dames zijn er zo’n klauterwandelingen te maken.
Verder is er in Trooz, ten zuiden van Luik, een zogenaamde “Via Cordata” vrij toegankelijk: eigenlijk een Via Ferrata zonder de kabel, maar wél met haken, laddertjes, ijzeren pinnen enz… dus voor gevorderden die vertrouwd zijn met technieken van simultaan klimmen en touwgebruik (best in duo’s te doen dus!). Hiervoor is de kennis zoals aangeleerd in de KBF-klimscholen (KVB3 - Klimvaardigheidsbewijs 3 ) wenselijk – of neem deel aan het VF Experienced-weekend dat ik voor Hiking Advisor organiseer in oktober 2017.
Welk materiaal heb je nodig ?
Je hebt minstens een basisuitrusting nodig om veilig een Via Ferrata te doen. Buiten de bergschoenen met een goed profiel bestaat de basisuitrusting uit een klimgordel, een zogenaamde ViaFerrata-set (of absorber) en een helm. Daarnaast is het aangeraden om speciale vingerloze klimhandschoenen te dragen. Naar gelang men zich op een bepaald terrein begeeft of afhankelijk van je tochtgezelschap, kunnen nog andere materialen minimaal nodig zijn (bijv. pickel en stijgijzers bij sneeuwvelden, hoofdlamp bij tunnels, klimtouw, …).
1.Klimgordel
Op de passages waar staalkabels in de rotswand zijn gemonteerd, moet je jezelf zekeren. Om jezelf vast te maken aan de staalkabels, moet je in eerste instantie een klimgordel hebben. Indien de gordel voor zowel binnen- als buitenactiviteiten gebruikt wordt, of als er geklommen wordt in zowel warme als koudere periodes van het jaar, is het ideaal om verstelbare beenlussen te hebben. De wijdte van de beenlussen kan dan aangepast worden aan de dikte van de kleding. Indien enkel gebruikt voor VF dan kan een lichtgewicht basismodel volstaan.
Indien je met grote/zware rugzak op pad gaat, kan je ook kiezen voor een combinatie van een zitgordel met een losse borstgordel, zodat je het inbindpunt kan verhogen.
2.Via Ferrata-set (absorber)
De koppeling tussen de klimgordel en de staalkabel doe je met een speciale ViaFerrata-set, waarin een valabsorber is verwerkt. Ook wel ‘Klettersteigset’ genoemd, en deze zijn er in verschillende soorten. De traditionele klettersteigsets in een V-vorm worden niet langer gebruikt. Tegenwoordig zijn nagenoeg alle sets in Y-vorm en met gebruik van een band die vele malen aan elkaar gestikt is. Bij een val zal het stiksel langzaam losscheuren, waardoor de val gebroken wordt.
3.Helm
Via Ferrata’s lopen vaak langs steile rotswanden, of zelfs onder overhangende gedeeltes. Hier is een gevaar aanwezig van vallende stenen, een goede klimhelm is dus onmisbaar. Tevens biedt een helm bescherming bij een ongecontroleerde val. Bij de aanschaf van de helm moet vooral gelet worden op een goede pasvorm… de allerlichtste helmen zijn niet persé de meest duurzame in levensduur.
4.Via ferratahandschoenen
Handschoenen beschermen de handen bij het vasthouden van de staalkabel, waaraan soms scherpe rafels zitten. Tevens heb je met de handschoenen meer grip aan de staalkabel. De meeste klimhandschoenen laten de vingertoppen vrij, waardoor je vrijer kunt bewegen.
Dit materiaal is te koop bij de meeste buitensportzaken. KBF-leden krijgen kortingen tot 10% op de normale prijs. Alles bijeen is er voor de aankoop van deze minimale uitrusting een investering van ca. 170 tot 300€ nodig. Vooraleer je zo’n aankoop doet, test je best eens uit of het wel iets voor jou is. De basisuitrusting kan je huren bij de meeste bergsportzaken (vanaf ca. 30€/week), vaak ook ter plaatse op je vakantiebestemming (vaak duurder per dag weliswaar) of bij B-Kairos in Ruisbroek te Puurs-Sint-Amands (aan voordelig tarief).
1.Klimgordel
Op de passages waar staalkabels in de rotswand zijn gemonteerd, moet je jezelf zekeren. Om jezelf vast te maken aan de staalkabels, moet je in eerste instantie een klimgordel hebben. Indien de gordel voor zowel binnen- als buitenactiviteiten gebruikt wordt, of als er geklommen wordt in zowel warme als koudere periodes van het jaar, is het ideaal om verstelbare beenlussen te hebben. De wijdte van de beenlussen kan dan aangepast worden aan de dikte van de kleding. Indien enkel gebruikt voor VF dan kan een lichtgewicht basismodel volstaan.
Indien je met grote/zware rugzak op pad gaat, kan je ook kiezen voor een combinatie van een zitgordel met een losse borstgordel, zodat je het inbindpunt kan verhogen.
2.Via Ferrata-set (absorber)
De koppeling tussen de klimgordel en de staalkabel doe je met een speciale ViaFerrata-set, waarin een valabsorber is verwerkt. Ook wel ‘Klettersteigset’ genoemd, en deze zijn er in verschillende soorten. De traditionele klettersteigsets in een V-vorm worden niet langer gebruikt. Tegenwoordig zijn nagenoeg alle sets in Y-vorm en met gebruik van een band die vele malen aan elkaar gestikt is. Bij een val zal het stiksel langzaam losscheuren, waardoor de val gebroken wordt.
3.Helm
Via Ferrata’s lopen vaak langs steile rotswanden, of zelfs onder overhangende gedeeltes. Hier is een gevaar aanwezig van vallende stenen, een goede klimhelm is dus onmisbaar. Tevens biedt een helm bescherming bij een ongecontroleerde val. Bij de aanschaf van de helm moet vooral gelet worden op een goede pasvorm… de allerlichtste helmen zijn niet persé de meest duurzame in levensduur.
4.Via ferratahandschoenen
Handschoenen beschermen de handen bij het vasthouden van de staalkabel, waaraan soms scherpe rafels zitten. Tevens heb je met de handschoenen meer grip aan de staalkabel. De meeste klimhandschoenen laten de vingertoppen vrij, waardoor je vrijer kunt bewegen.
Dit materiaal is te koop bij de meeste buitensportzaken. KBF-leden krijgen kortingen tot 10% op de normale prijs. Alles bijeen is er voor de aankoop van deze minimale uitrusting een investering van ca. 170 tot 300€ nodig. Vooraleer je zo’n aankoop doet, test je best eens uit of het wel iets voor jou is. De basisuitrusting kan je huren bij de meeste bergsportzaken (vanaf ca. 30€/week), vaak ook ter plaatse op je vakantiebestemming (vaak duurder per dag weliswaar) of bij B-Kairos in Ruisbroek te Puurs-Sint-Amands (aan voordelig tarief).
B-Kairos werkt samen met Mounteqshop, als betrouwbare en vlotte partner in buitensportmaterialen.
MEER WETEN ?
- Boek: Start to via ferrata. Inspiratie en technieken - nieuw handboek voor élke Vlaamse ferratista, geschreven door Bart Smets en uitgave van KBF, te koop via webshop of in sommige boekhandels.
- Boek: Klettersteig. Verticaal avontuur - uitgave van NKBV, te bestellen via klimwinkel.nl
- Boek: Sicher Am Berg. Klettersteig. Technik und Taktik auf Eiswegen - Duitstalig, zeer duidelijke afbeeldingen en tekeningen, beschikbaar via de OeAV-shop
- www.alpenvereinaktiv.com – Uitstekende website voor al je tochtvoorbereiding én met handige app. Ruim 480 tochten staan er momenteel op vermeld, met zeer volledige info.
- www.clubalpinbelge.be – Waalse bersportfederatie die oa klimmassief van Grands Malades nabij Namen beheert
- www.hikingadvisor.be - Interessante website over meerdaagse trekkings, tevens een vereniging die zich richt op bergwandelaars die zich willen verder bekwamen in oa Via Ferrata (maar ook wintertrekking, pack-raften, bivakkeren enz.)
- www.klettersteig.de – degelijke website met overzicht van méér dan 1600 Via Ferrata’s in Europa!
- www.klimenbergsportfederatie.be – Het KBF beheert oa Pont-à-Lesse waar de meest beginners-vriendelijke Via Ferrata in België te vinden is. Tevens interessant om je lidmaatschap en verzekering in orde te brengen én ruim opleidingsaanbod in bergsporten. Tevens link naar bergsportzaken waar je ledenkorting krijgt op aankopen (5 – 10%)
- www.viaferrata.nl – achtergrondinfo én ook voorbeelden van routes (vnl Italië), tevens overzicht van de meest courante titels van topogidsen over Via Ferrata in de verschillende Alpenlanden.
- http://www.bergsteigen.com/klettersteig - tochtvoorstellen
